سال 1871 ميلادي (1250 هجري شمسي) بود كه ماشين گراماختراع شد. اين اختراع گامي اساسي در راه ايجاد صنعت برق تجاري بود، زيرا پس ازآن تبديل انرژي مكانيكي (و هر نوع انرژي ديگري كه بتوان از آن كار مكانيكي به دست آورد) به انرژي برقي ممكن گرديد. يازده سال پس از آن، توماس اديسون نخستين موسسه برق تجاري خود را براي تامين روشنايي در يكي از خيابان هاي نيويورك افتتاح كرد.
از اوايل سال هاي 1300 به بعد، با آگاهي و علاقه مندشدن بخش خصوصي به مزاياي برق، رفته رفته در شهرهاي بزرگ و كوچك ايران، تاسيساتي براي توليد و توزيع و فروش برق ايجاد شد. اين گونه فعاليت ها عموما درمقياس هاي كوچك و محدود و به طور كلي منفك از يكديگر انجام مي گرفت و البته نياز به هماهنگي هم درشرايط آن روزهاي نخستين احساس نمي شد. درهمين دوران برخي ازكارخانه هاي صنعتي جديدالتاسيس هم داراي تجهيزات برق اختصاصي شدند كه داد و ستدهايي نيز با موسسات برق شهري داشتند.
براي نخستين بار، شبانه روزي كردن برق در تهران درميان دولتمردان آن زمان مطرح شد و اقدامات اوليه براي تحقق آن صورت گرفت. پس از شش سال و با گذراندن نشيب و فراز هاي بسيار، بالاخره در تاريخ 25 / 6 / 1316 نيروگاه بخاري ساخت كارخانه اشكوداي چكسلواكي با قدرت 6400 كيلو وات در محل كنوني شركت برق منطقه اي تهران نصب شد و به بهره برداري رسيد. با وجود آنكه در تهران به علت وسعت شهر و موقعيت سياسي و اجتماعي آن، سرمايه گذاري دولتي در كار برق رساني پيش از همه شهرهاي ديگر آغاز شد، بخش خصوصي هم در اموربرق رساني در تهران فعاليت قابل توجهي داشت به نحوي كه در سال 1341 يعني سال تاسيس سازمان برق ايران تعداد شركت هاي خصوصي كه هر يك در بخشي از شهرتهران فعاليت داشتند به 32 شركت رسيده بود.
بين سال هاي 36 تا 41 توزيع برق در شهرهاي ديگر گسترش يافت و قانون تاسيس وزارت آب و برق در فروردين 1341 به دولت ابلاغ شد. در بخش برق، وظيفه تهيه و اجراي برنامه ها و طرح هاي توليد و انتقال نيرو به منظور تاسيس مراكز توليد برق منطقه اي و ايجاد شبكه هاي فشار قوي سراسر كشور و همچنين نظارت بر نحوه استفاده از نيروي برق به عهده اين وزارتخانه قرار گرفت. همچنين سازمان برق ايران در سال 1344 به عنوان واحد برق در وزارت آب وبرق ادغام شد، وسازمان هاي ديگري هم كه تاآن زمان توسط سازمان برنامه، سازمان برق ايران يا به نحو ديگر به وجود آمده بودند تحت پوشش نظارتي وزارت آب و برق قرارگرفتند.
اما از سال 1348 به منظور استفاده صحيح تر از منابع و امكان برقراري داد و ستد انرژي برقي بين مناطق و كار توليد و انتقال برق به طور كلان، شركت توليد و انتقال نيروي برق ايران (توانير) آغاز به كار كرد.